Khu vực bán cá không mùi tanh, khu vực bán gà không tiếng kêu và mùi hôi, thậm chí, không cần bãi trông giữ nhưng xe vẫn được tiểu thương xếp gọn gàng thành những hàng dài thẳng tắp,... Đó là hình ảnh về khu chợ đầu mối tự phát nổi tiếng Việt Nam về sự ngăn nắp và sạch sẽ.
Nằm lọt trong khu đô thị La Khê bên đường Lê Văn Lương kéo dài thuộc địa bàn tổ 4, phường La Khê (quận Hà Đông, Hà Nội) là một khu chợ đầu mối, với hàng ngàn tiểu thương kinh doanh buôn bán. Từ đây, các loại thủy hải sản, gia cầm được vận chuyển đi khắp các chợ nội thành Hà Nội.
Song, điều khiến mọi người tò mò và không khỏi ngạc nhiên là khu chợ lúc nào cũng sạch sẽ và cực kỳ ngăn nắp, mặc dù đây chỉ là khu chợ tự phát có khoảng 4 năm nay.
Bán cá không mùi tanh, bán gà không tiếng kêu
3h sáng một ngày đông mưa rét, chúng tôi có mặt ở khu vực chợ. Khác hẳn với những khu chợ đầu mối ồn ào, náo nhiệt khác ở Hà Nội, nếu không có người chỉ đường dẫn lối, người lạ như chúng tôi khó có thể nhận ra bên trong có một khu chợ đầu mối vẫn hoạt động hàng đêm.
Bởi, tuy chỉ ngăn cách bằng một bức tường, nhưng chúng tôi không nghe thấy một tiếng còi xe, một tiếng người gọi nhau í ới hay một tiếng ồn nào phát ra.
Chợ được chia làm hai khu (khu bán cá và bán gia cầm). Từ đầu cổng chợ đến cuối khu vực bán cá là 4 dãy ki-ốt dài tít tắp, song, cảm nhận đầu tiên của chúng tôi là tuyệt nhiệt không gửi thấy mùi tanh đặc trưng của chợ cá, nhất là chợ đầu mối. Lối đi cực kỳ sạch sẽ. Không có bất cứ chiếc túi nilon đã qua sử dụng nào vứt bừa bãi trên lối đi hay những ngóc ngách tại chợ. Đi chợ, người ta chỉ thấy được tiếng máy tạo oxi chạy ì xèo. Còn lại, hoạt động mua bán trao đổi hàng hóa tại chợ hết sức nhỏ nhẹ.
Tương tự, khu vực bán gà cũng có 4 dãy dài, với vài trăm ki-ốt bày bán đủ các loại, từ gà công nghiệp, gà ta thả vườn, gà đẻ thải loại cho tới ngan, vịt,... Số lượng gia cầm buôn bán mỗi đêm lên đến hàng trăm tấn. Tuy nhiên, lạ là chúng tôi không nghe thấy tiếng kêu của gà, vịt. Đặc biệt, tại đây dành ra hẳn một diện tích rộng hàng 100m2 để chuyên giết mổ gà vịt thuê cho các tiểu thương chợ lẻ, nhìn cực kỳ chuyên nghiệp.
Bà Nguyễn Thị Lan - đầu mối chuyên phân phối cá tại chợ, khoe, bà kinh doanh ở chợ này được 4 năm, đi vào khá nhiều ngôi chợ đầu mối ở Hà Nội nhưng thực sự, bà chưa thấy chợ nào sạch như vậy.
“Ngoài ra, chợ còn ngăn nắp đến nỗi tôi cũng không thể tin vào mắt mình”. Bà Lan dẫn chứng chuyện dựng xe tại chợ. Tại chợ đầu mối hay chợ lẻ khác, xe ô tô, xe đạp cứ thế lao ầm ầm vào chợ rồi bóp còi inh ỏi, dựng bừa phứa khi thấy bất kỳ chỗ trống nào, gây ùn tắc và ồn ào, nhưng chợ này thì không.
Không cần tới bãi gửi xe, xe máy của tiểu thương vào chợ đều được dựng thành những hàng dài thẳng tắp, ngay giữa lối đi của chợ nhưng vẫn giữ được độ thông thoáng để mọi người đi lại.
“Ai cũng có ý thức sắp xếp gọn gàng xe, đồ đạc của mình nên chẳng baa giờ thấy tình trạng chen lấn, xô đẩy, tắc đường khiến mọi người phải gào thét, cãi nhau, đánh lộn vì đường đi”, bà Lan nói.
Khu bán gà thì không mùi hôi và tiếng kêu cùng khu giết mổ thuê cực kỳ chuyên nghiệp
Xả rác làm bẩn chợ sẽ bị cấm bán
Để chợ luôn được sạch sẽ, tại đây, các đầu mối đổ buôn hay tiểu thương chợ lẻ đến lấy hàng đều phải học thuộc "bài học ngăn nắp và giữ gìn sạch sẽ chung”.
Theo bà Lan, từ mối lớn cho tới mối nhỏ luôn tự ý thức được rằng, những thứ gọi là rác của mình xả ra đều được gom lại vứt đúng thùng rác nơi quy định. Họ tự dọn dẹp vệ sinh khu ki-ốt của mình sao cho gọn gàng và ngăn nắp nhất.
“Nếu không sạch sẽ, gọn gàng, để ban quan lý chợ phát hiện sẽ bị cấm bán hàng ít nhất 1 tuần. Lúc đó, mình sẽ bị thiệt đơn, thiệt kép bởi vừa mất mối hàng, vừa không kiếm được tiền”, bà Lan chia sẻ.
Một tiểu thương khác, chị Bùi Thị Tâm vừa nhặt xong mấy chỗ rác lẫn trong mớ tôm đồng mới mua, sau đó đút vào túi nilon và cất vào chiếc làn đi chợ buộc sau yên xe máy của mình. Hỏi ra, được chị Tâm cho biết, nếu mình xả rác bậy là bị cấm cửa ngay.
Nói xong, chị Tâm bỏ chiếc làn đi chợ có đựng đủ các loại cua, cá, tôm đồng ra và cho biết, rác ở mấy lô tôm đồng nhặt lúc trước cũng được để hết vào đây. Tuyệt nhiên, chị không bao giờ vứt bừa ra lối đi tại chợ dù là chỉ là mẩu rác nhỏ bằng ngón tay.
Như cô em dâu của chị, ngày trước cũng đến chợ này, trong quá trình sắp xếp hàng hóa lên xe có vài ba chiếc nilon rách tiện tay vứt luôn xuống lối đi, ngay tại vị trí để xe máy của mình. Hôm sau, khi cô em dâu của chị đi vào chợ lập tức bị chặn lại và không cho vào mua cá trong vòng một tuần vì hành động xả rác bừa bãi, làm mất vệ sinh tại chợ, chị Tâm kể.
“Từ đó đến giờ, đố có ai dám làm bừa bộn, làm mất vệ sinh chỗ buôn bán của mình. Ai kết thúc xong công chuyện cũng phải tự dọn dẹp sạch sẽ, gọn gàng. Riêng phần quét dọn lối đi thì ban quản lý chợ thuê người”, chị Tâm nói.
B.Phương - T.Linh
Ghé Sushop để mua ủng hộ các sản phẩm của Blogsudo